Formaldegid we glutaraldegidikisi hem dürli programmalarda, esasanam biologiýa, himiýa we materiallar ylymlarynda biri-birine baglanyşdyryjy serişde hökmünde ulanylýar.Biomolekulalary biri-birine baglamakda we biologiki nusgalary gorap saklamakda şuňa meňzeş maksatlara hyzmat etseler-de, aýratyn himiki aýratynlyklary, reaktiwligi, zäherliligi we ulanylyşy bar.
Meňzeşlikler:
Özara baglanyşyk serişdeleri: Formaldegid weglutaraldegid aldegidlerdir, molekulýar gurluşynyň soňunda karbonil topary (-CHO) bar diýmekdir.Olaryň esasy wezipesi, biomolekulalaryň funksional toparlarynyň arasynda kowalent baglanyşyklary emele getirmek, biri-birine baglydyr.Özara baglanyşyk biologiki nusgalaryň gurluşyny durnuklaşdyrmak, olary has ygtybarly we zaýalanmaga çydamly etmek üçin zerurdyr.
Biomedikal goşundylar: Formaldegid hem, glutaraldegid hem biomedikal ugurda möhüm peýdalanýar.Adatça dokumany berkitmek we gistologiýa we patologiýa gözleglerinde saklamak üçin ulanylýar.Özara baglanyşykly dokumalar gurluş bitewiligini saklaýar we dürli analitiki we anyklaýyş maksatlary üçin hasam işlenip bilner.
Mikrob gözegçiligi: Iki serişdäniň hem mikroblara garşy häsiýetleri bar, olary dezinfeksiýa we sterilizasiýa proseslerinde gymmatly edýär.Laboratoriýa şertlerinde we lukmançylyk enjamlarynda hapalanmak howpuny azaldyp, bakteriýalary, wiruslary we kömelekleri öçürip bilerler.
Senagat goşundylary: Formaldegid weglutaraldegiddürli önümçilik goşundylarynda ulanylýar.Heselimleýji, rezin we polimer öndürmekde, şeýle hem deri we dokma senagatynda işleýärler.
Tapawutlar:
Himiki gurluşy: Formaldegid bilen glutaraldegidiň arasyndaky esasy tapawut olaryň molekulýar gurluşlarynda durýar.Formaldegid (CH2O) bir uglerod atomyndan, iki wodorod atomyndan we bir kislorod atomyndan ybarat iň ýönekeý aldegiddir.Beýleki tarapdan Glutaraldegid (C5H8O2), bäş uglerod atomyndan, sekiz wodorod atomyndan we iki kislorod atomyndan ybarat has çylşyrymly alifatik aldegiddir.
Reaktiwlik: Glutaraldegid, köplenç uglerod zynjyry sebäpli formaldegidden has reaktiwdir.Glutaraldegidde bäş uglerod atomynyň bolmagy, biomolekulalarda işleýän toparlaryň arasynda has uzak aralyklary geçmäge mümkinçilik berýär, bu bolsa has çalt we has täsirli baglanyşyga getirýär.
Özara baglanyşyk netijeliligi: Has ýokary reaktiwligi sebäpli glutaraldegid beloklar we fermentler ýaly has uly biomolekulalary birleşdirmekde has täsirli bolýar.Formaldegid, henizem biri-birine baglanyşmaga ukyply bolsa-da, has uly molekulalar bilen deňeşdirip boljak netijeleri gazanmak üçin has köp wagt ýa-da has ýokary konsentrasiýa talap edip biler.
Zäherlilik: Glutaraldegidiň formaldegidden has zäherlidigi mälimdir.Glutaraldegidiň uzak wagtlap ýa-da ep-esli derejede täsir etmegi deriniň we dem alyş ýollarynyň gyjyndyrylmagyna sebäp bolup biler we duýgurlaýjy hasaplanýar, bu käbir adamlarda allergiki täsirlere sebäp bolup biler.Munuň tersine, formaldegid belli kanserogen bolup, dem alanda ýa-da deri bilen kontaktda saglyga howp salýar.
Goýmalar: Iki himiki maddalar dokumany berkitmekde ulanylsa-da, köplenç dürli maksat bilen makul bilner.Formaldegid adaty gistologiki goşundylar we gömmek üçin ulanylýar, glutaraldegid bolsa elektron mikroskopiýada we immunohistohimiki gözleglerde öýjükli gurluşlary we antigen ýerlerini gorap saklamak üçin has amatlydyr.
Durnuklyk: Formaldegid has üýtgäp durýar we glutaraldegidden has çalt bugarýar.Bu emläk, biri-birine bagly agentleriň işleýşine we saklanyş talaplaryna täsir edip biler.
Gysgaça aýtsak, formaldegid we glutaraldegid biri-birine baglanyşdyryjy serişde hökmünde umumy häsiýetleri paýlaşýarlar, ýöne himiki gurluşlary, reaktiwligi, zäherliligi we ulanylyşy boýunça ep-esli tapawutlanýar.Bu tapawutlara dogry düşünmek, belli bir maksatlar üçin degişli birleşdiriji serişdäni saýlamak we dürli ylmy, lukmançylyk we önümçilik ugurlarynda howpsuz we netijeli ulanylmagyny üpjün etmek üçin zerurdyr.
Iş wagty: Iýul-28-2023