Senagat nukdaýnazaryndan hoşboý ys, maddanyň üýtgäp durýan ysynyň tagamyny düzmek üçin ulanylýar, çeşmesi iki kategoriýa bölünýär: biri “fiziki tagam”, ösümliklerden, haýwanlardan, mikrob materiallaryndan “tebigy tagam”. ysly maddalary çykarmak;Biri “sintetiki hoşboý ys” bolup, himiki bejermek we gaýtadan işlemek arkaly nebit we kömür ýaly mineral komponentlerden alnan käbir “distillat” we kislota, aşgar, duz we beýleki himiki maddalardan emele gelýär.Soňky ýyllarda tebigy tagamlar köp gözlenýärdi we bahalar ýokarlandy, ýöne tebigy tagamlar hakykatdanam sintetiki tagamlardan has gowumy?
Tebigy ysly zatlar haýwan ysly zatlaryna we ösümlik ysly zatlaryna bölünýär: haýwanlaryň tebigy yslary esasan dört görnüşlidir: musk, siwet, kastor we ambergris;Ösümlik tebigy hoşboý ys, ysly ösümlikleriň güllerinden, ýapraklaryndan, şahalaryndan, baldaklaryndan, miwelerinden we ş.m. alynýan organiki garyndydyr.Sintetiki ysly zatlaryň ýarym sintetiki ýakymly yslary we doly sintetiki ýakymly yslary bar: ýakymly yslaryň gurluşyny üýtgetmek üçin himiki reaksiýadan soň tebigy komponentiň ulanylmagyna ýarym sintetik ysly zatlar, doly himiki çig mal sintetiki ýakymly yslar diýilýär.Funksiýa toparlarynyň klassifikasiýasyna görä sintetiki hoşboý yslary efir atyrlaryna (difenil efir, anizol we ş.m.), aldegid-keton atyrlaryna (musketon, siklopentadekanon we ş.m.), lakton atyrlaryna (izoamil asetat, amil butirat we ş.m.) bölmek mümkin. ), alkogol atyrlary (ýagly alkogol, ysly alkogol, terpenoid spirt we ş.m.) we ş.m.
Irki tagamlar diňe tebigy tagamlar bilen taýýarlanyp bilner, sintetiki tagamlar ýüze çykandan soň, parfýumerler durmuşyň ähli gatlaklarynyň isleglerini kanagatlandyrmak üçin dürli tagamlary taýýarlamak üçin diýen ýaly edip bilerler.Senagat işgärleri we sarp edijiler üçin esasy alada ysly zatlaryň durnuklylygy we howpsuzlygy.Tebigy tagamlar hökmany suratda howpsuz däl we sintetiki tagamlar hökman howpsuz däl.Lezzetiň durnuklylygy esasan iki tarapda ýüze çykýar: birinjiden, ysda ýa-da tagamda durnuklylygy;Ikinjiden, fiziki ýa-da himiki häsiýetleriň özünde ýa-da önümde durnuklylygy;Howpsuzlyk, agyz zäherliliginiň, deriniň zäherliliginiň, deriniň we gözüň gyjyndyrylmagynyň, deriniň kontaktynyň allergiki boljakdygyny ýa-da duýgurlyga zäherlenmäniň ýa-da deriniň fotosensitizasiýasynyň bardygyny aňladýar.
Icesakymly ysly zatlar barada aýdylanda, tebigy ysly zatlar çylşyrymly garyndy bolup, gelip çykyşy we howa ýaly faktorlara täsir edýär, düzümi we ysy aňsat däl we köplenç dürli birleşmeleri öz içine alýar.Ysyň düzümi diýseň çylşyrymly we häzirki himiýa we biotehnologiýa derejesi bilen, onuň ys komponentlerini doly takyk seljermek we düşünmek kyn, adam bedenine edýän täsiri düşünmek aňsat däl.Bu töwekgelçilikleriň käbiri aslynda bize mälim däl;Sintetiki ysly zatlaryň düzümi düşnüklidir, degişli biologiki synaglar geçirilip bilner, howpsuz ulanylyp bilner we hoşboý ys durnukly, goşulan önümiň ysy hem durnukly bolup biler, bu bolsa ulanmaga amatlylyk getirer.
Galyndy erginler barada aýdylanda bolsa, sintetiki hoşboý yslar tebigy atyrlar bilen deňdir.Tebigy tagamlar gazyp almak prosesinde erginleri hem talap edýär.Sinteziň barşynda, çözüjini saýlamak we aýyrmak arkaly ygtybarly aralykda dolandyryp bolýar.
Tebigy tagamlaryň we tagamlaryň köpüsi sintetiki tagamlardan we tagamlardan has gymmat, ýöne bu howpsuzlyk bilen gönüden-göni baglanyşykly däl we käbir sintetiki tagamlar tebigy tagamlardan has gymmat.Adamlar tebigy has gowudyr öýdýärler, käwagt tebigy yslar adamlary has ýakymly edýär we tebigy tagamlardaky käbir yz maddalary tejribä inçe tapawutlar getirip biler.Tebigy gowy däl, sintetik gowy däl, düzgünleriň we ülňüleriň çäginde ulanmak ygtybarly we ylmy taýdan aýdanyňda, sintetiki ysly zatlar gözegçilikde saklanýar, has ygtybarly, häzirki döwürde jemgyýetçilik üçin has amatly.
Iş wagty: 26-2024-nji aprel